Gia công nhựa là gì? Hiện nay, các vật dụng làm từ nhựa đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mọi gia đình. Chính vì lẽ đó, việc gia công nhựa theo yêu cầu đã được phát triển để phục vụ cho sinh hoạt cũng như kinh doanh.
1. Phương pháp gia công nhựa phổ biến hiện nay
Gia công nhựa là dựa theo nhiều phương pháp khác nhau để tạo ra các sản phẩm với mục đích khác nhau theo yêu cầu như các vật dụng, thiết bị kỹ thuật, sản phẩm công nghệ hay bao bì đóng gói,… Chính vì lẽ đó, việc hiểu biết về các phương pháp gia công nhựa phổ biến hiện nay chính là căn cứ để giúp cho việc lựa chọn sản phẩm nhựa phù hợp với mục đích sử dụng được nhanh chóng và hữu ích hơn.
Hiện nay, có 4 phương pháp gia công nhựa phổ biến dưới đây:
- Phương pháp ép phun nhựa: Đây là công nghệ gia công nhựa phổ biến hiện nay. Phương pháp này thông qua việc phun nóng cho chảy nhựa và ép vào khuôn để tạo hình cho sản phẩm.
- Phương pháp ép đùn nhựa: Đây là phương pháp làm nóng chảy nguyên liệu nhựa thô sau đó tạo hình sản phẩm. Sản phẩm của phương pháp này thường là nhựa nhiệt dẻo, nhựa nhiệt rắn hoặc những vật liệu có tính đàn hồi như cao su.
- Phương pháp ép thổi nhựa: Ép thổi nhựa là sản xuất tạo ra các phần rỗng của sản phẩm bằng cách thổi phồng vào ống nhựa ở nhiệt độ cao. Phương pháp này thường được áp dụng để tạo nên những chai hoặc lọ rỗng.
- Phương pháp ép nhựa định hình: Đây là quá trình đốt nóng tấm nhựa mỏng, khi đạt đến nhiệt độ tan chảy thì kéo dãn nhựa hoặc cho vào khuôn đơn để giữ yên cố định và sau đó làm nguội để tạo nên thành phẩm mong muốn.
2. Tìm hiểu quy trình sản xuất và gia công nhựa chi tiết
Với mỗi phương pháp khác nhau lại có một quy trình gia công nhựa hoàn toàn khác nhau và điều này dẫn đến việc thành quả lại cho ra những sản phẩm có đặc tính và ứng dụng khác nhau.
Ép phun nhựa
Quá trình gia công nhựa theo phương pháp ép phun bằng máy ép nhựa gồm có 4 bước:
- Bước 1: Đưa các nguyên liệu nhựa thô bao gồm các hạt nhựa nguyên sinh hay nhựa tái chế vào phễu của máy ép nhựa. Đầu ra của phễu hoạt động theo hệ thống trục xoắn nằm dọc theo xi lanh có tác dụng trộn đều và đẩy phần nguyên liệu đã trộn về phía trước. Sau đó hệ thống gia nhiệt xung quanh xi lanh sẽ nung nóng chảy nguyên liệu.
- Bước 2: Hệ thống trục vít của máy đóng vai trò như một chiếc pít tông sẽ tạo ra một áp lực cực lớn để bơm nhựa đã được nung nóng chảy vào khuôn ở trạng thái đóng và tạo thành hình sản phẩm.
- Bước 3: Hệ thống làm mát ở bước này được hoạt động để làm mát khuôn giúp cho phần nhựa nhanh chóng chuyển sang trạng thái rắn.
- Bước 4: Hệ thống kim khuôn của máy ép nhựa kéo một nửa khuôn ra từ từ và chừa lại một khoảng để lấy sản phẩm ra. Đây là bước cuối cùng của phương pháp gia công nhựa ép phun. Sau đó khuôn được đóng lại để tiếp tục quá trình mới.
Phương pháp này được sử dụng để gia công những sản phẩm có nhiều chi tiết đòi hỏi độ chính xác cao và có độ ổn định để sử dụng được lâu dài. Sản phẩm của phương pháp này có thể kể đến như: vỏ đồ gia dụng (nồi cơm điện, bình nước nóng, máy sấy, điều hoà,…), các thiết bị công nghiệp (pallet nhựa, khay chứa linh kiện,..) và thiết bị điện tử (vỏ điều khiển, vỏ tivi, chuột máy tính,…)
Phương pháp này có nhiều ưu điểm như chu kỳ ép nhanh, ổn định, độ chính xác cao nhưng bên cạnh đó thì chi phí đầu tư khá cao và phải giám sát chặt chẽ nhiệt độ để tránh ảnh hưởng đến chất lượng.
Ép đùn nhựa
Cũng giống như gia công nhựa bằng phương pháp ép phun thì nguyên liệu nhựa cũng được đặt vào phễu và đẩy tới trục vít xi lanh đã được gia nhiệt.
Tuy nhiên phương pháp này có điểm khác biệt ở phần cuối buồng, nguyên liệu được đẩy qua khe hở có tiết diện không đổi để tạo hình cho sản phẩm và làm nguội sản phẩm bằng cách ngâm vào nước hoặc làm mát
Ưu điểm của phương pháp này là sản phẩm tạo hình không yêu cầu độ chi tiết quá cao, chi phí đầu tư thấp và cơ chế vận hành đơn giản hơn, chất lượng sản phẩm đồng nhất hơn nên thường ứng dụng để sản xuất ống nhựa, tấm nhựa, màng phim, khung cửa hay các sản phẩm rỗng khác,…
Mặt khác, hệ thống máy móc vận hành của phương pháp gia công nhựa này khá cồng kềnh nên chiếm nhiều diện tích và không phù hợp với những sản phẩm quá nhiều chi tiết.
Ép thổi nhựa
Quy trình sản xuất và gia công nhựa bằng phương pháp này đơn giản hơn 2 phương pháp trên. Các viên nhựa dẻo sẽ được gia nhiệt trước khi đưa vào lòng khuôn. Hệ thống máy bơm khí vào bên trong giúp cho nguyên liệu giãn nở và tạo hình cho sản phẩm.
Có 2 loại thông thường của ép thổi: phim thổi và đúc thổi rỗng
Phương pháp này thường cho ra những sản phẩm có ruột rỗng như bình nước, can dầu hay chai, lọ,…
Ưu điểm của phương pháp gia công nhựa bằng ép thổi này là chi phí đầu tư thấp, chu kỳ ngắn, nhanh và dễ dàng tạo hình. Tuy nhiên nhược điểm có thể thấy là chỉ có thể sản xuất sản phẩm với độ dày thành mỏng.
Ép nhựa định hình
Phương pháp này cũng gồm 4 bước chính:
- Bước 1: Cố định các tấm nhựa nhiệt bằng thiết bị gá và sử dụng nhiệt độ khuếch tán hoặc bức xạ trong lò để đốt nóng mềm.
- Bước 2: Sử dụng áp suất không khí, áp suất chân không hoặc cơ học để tấm nhựa ôm sát và khuôn chi tiết
- Bước 3: Làm mát tấm nhựa bằng hơi nước hoặc gió
- Bước 4: Phun không khí vào để tách nhựa khỏi khuôn và được thành phẩm.
Phương pháp ép nhựa định hình này thường dùng để sản xuất vật dụng đơn giản, có thành mỏng để đóng gói hoặc dùng một lần.
Ưu điểm có thể thấy với phương pháp này là sản phẩm đồng nhất, chi phí thấp và có thể sản xuất hàng loạt nhưng phế phẩm lại khá nhiều nên các nhà sản xuất cần phải vô cùng chú ý.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về các phương pháp và quy trình sản xuất, gia công nhựa.
